Năm 2017, bùng nổ số giáo sư – phó giáo sư?
Trong năm 2017 vừa qua, hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước vừa công bố danh sách các ứng viên đủ tiêu chuẩn để phong hàm giáo sư và phó giáo sư. Qua đó, tổng số người đạt tiêu chuẩn giáo sư và phó giáo sư năm 2017 là 1.226 người. Con số tăng hơn 55% so với năm 2016.
Mới đây, tân Giáo sư trẻ nhất được công nhận là Giáo sư Phạm Hoàng Hiệp, sinh năm 1982, quê quán tỉnh Hải Dương. Giáo sư Hiệp hiện đang công tác trong ngành toán học, thuộc Viện Toán học – Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam. Theo đó, ông Hiệp cũng là phó giáo sư trẻ nhất Việt Nam khi mới bước sang tuổi 29. Hướng nghiên cứu, của giáo sư Hiệp là lý thuyết đa thế vị, giải tích và hình học phức…
Theo đánh giá của Tổng Thư ký Hội đồng Chức danh Giáo sư nhà nước, tân giáo sư trẻ nhất không phải là người sở hữu nhiều công trình khoa học, nhưng chất lượng các công trình khoa học rất tốt và đã được đăng trên nhiều tạp chí khoa học hàng đầu thế giới. Qua đó, hội đồng ngành toán luôn là một hội đồng chuẩn mực và khắt khe nhất. Kết quả số phiếu công nhận chức danh giáo sư cho ứng viên này đạt 100%, như vậy cũng đã thể hiện sự vinh danh dành cho tân giáo sư trẻ nhất là vô cùng xứng đáng.
Vị Tổng thư ký cho biết năm 2017 có 85 người đạt tiêu chuẩn giáo sư, 1.141 người đạt tiêu chuẩn phó giáo sư, tăng hơn hẳn so với năm trước 534 người. Trong danh sách thì bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cũng nằm trong đó. Theo đó, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến giỏi cả tiếng Anh, tiếng Pháp… và có khoảng 13 công trình được công bố quốc tế trong những năm vừa qua.
Đánh giá về chất lượng Giáo sư, phó giáo sư năm nay vị Tổng thư kí cho rằng, cao hơn hẳn các năm trước. Số các bài báo công bố quốc tế ở ISI và Scopus tăng lên rất nhiều. Độ tuổi trung bình của ứng viên giảm xuống chỉ 53 tuổi, trình độ tiếng Anh của các ứng viên tăng lên trông thấy, những điều này giúp việc đào tạo và trao đổi bằng tiếng Anh nhằm công bố quốc tế được thuận lợi hơn với các ứng viên.
Tỉ lệ ứng viên đang giảng dạy được phong hàm Giáo sư tăng lên con số thỉnh giảng giảm đi rõ rệt. Một điểm mới nữa là, tỉ lệ giáo sư, phó giáo sư đối với nữ tăng lên từ 28% đến 29% trong khi trước đây chỉ ở mức 25%. Đặc biệt ở năm 2017 bên mảng quân sự có một PGS là phụ nữ người dân tộc Nùng.
Đua nhau lên chuyến tàu cuối
Qua đó, có thể mổ xẻ việc số lượng Giáo sư, phó giáo sư tăng đột biến trong năm nay. Đây là kết quả của quá trình các ứng viên chạy nước rút, trước khi dự thảo quy định tiêu chuẩn, thủ tục bổ nhiệm, miễn nhiệm chức danh Giáo sư, Phó giáo sư mà Bộ Giáo dục và Đào tạo lấy ý kiến gần 1 năm nay chính thức được ban hành trên toàn quốc.
Dự thảo này quy định tiêu chuẩn để được công nhận giáo sư, phó giáo sư sẽ nâng lên rất cao và sẽ rất ít người có thể đạt được đủ các tiêu chuẩn đó. Cụ thể là các giáo sư, phó giáo sư phải sử dụng thành thạo ít nhất một ngoại ngữ phục vụ cho công tác chuyên môn mà mình đã học tập, nghiên cứu toàn thời gian ở nước ngoài và được cấp bằng đại học, bằng thạc sĩ hoặc bằng tiến sĩ của các cơ sở giáo dục Đại học sử dụng một trong các ngôn ngữ Anh, Pháp, Nga, Đức, Nhật, Trung Quốc… trong quá trình đào tạo.